Κατευθυνόμενες αγορές ακινήτων και στην Ήπειρο

Έντονη φημολογία κυκλοφορεί τα τελευταία τρία χρόνια σχετικά με αγοραπωλησίες ακινήτων, ιδιαίτερα στη ζώνη της παραλιακής Ηπείρου, αλλά και σε άλλες περιοχές. Αυτό που μέχρι πρόσφατα ακουγόταν ως υπαινιγμός – ότι ξένα κεφάλαια πραγματοποιούν στοχευμένες και επιθετικές επενδύσεις σε ακίνητα – έρχεται πλέον στο προσκήνιο με δημόσια καταγγελία από τον πρώην Υπουργό και δημοτικό σύμβουλο Ηγουμενίτσας, Αντώνη Μπέζα.

Αφορμή στάθηκε η ερώτηση που κατέθεσαν στη Βουλή 11 βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, αναφερόμενοι στην έντονη δραστηριότητα ξένων επενδυτών, κυρίως στη Θράκη.

Ο κ. Μπέζας επισημαίνει πως αντίστοιχες εξελίξεις καταγράφονται και στους Νομούς Πρέβεζας και Θεσπρωτίας.

Ιδιαίτερα ανησυχητική θεωρεί τη χρήση φυσικών προσώπων με ελληνική ιθαγένεια ως μεσάζοντες στις αγοραπωλησίες, υποστηρίζοντας ότι πίσω από αυτές τις συναλλαγές βρίσκονται, σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμα και απόγονοι Τσάμηδων.

«Η ίδια κατάσταση παρατηρείται και στα παράλια της Ηπείρου (Σύβοτα, Πάργα, Πέρδικα, Πρέβεζα κλπ) όπου Αλβανοί υπήκοοι και  απόγονοι Τσάμηδων της Θεσπρωτίας και του Φαναρίου, έχοντας ίσως πίσω τους Τουρκικά κεφάλαια και «χρησιμοποιώντας» φυσικά πρόσωπα με ελληνική ιθαγένεια ή επιχειρήσεις με έδρα την Ελλάδα έχουν προχωρήσει στην αγορά σημαντικών ακινήτων. 

Δεν είναι αυτό ένα μεγάλο θέμα που πρέπει να απασχολήσει την Κυβέρνηση ώστε να αντιμετωπιστεί το ενδεχόμενο κατευθυνόμενων αγορών ακινήτων ή επιχειρήσεων από ξένα κεφάλαια σε ευαίσθητες εθνικά περιοχές όπως η Θράκη και η Θεσπρωτία;» τονίζει.

Σύμφωνα με το άρθρο 24 του νόμου 1892/1990 «…ως παραμεθόριες περιοχές ορίζονται οι Νομοί Δωδεκανήσου, Έβρου, Θεσπρωτίας, Καστοριάς, Κιλκίς, Λέσβου, Ξάνθης, Πρέβεζας, Ροδόπης, Σάμου, Φλώρινας και Χίου, οι νήσοι Θήρα και Σκύρος, οι τέως Επαρχίες Νευροκοπίου του τέως Νομού Δράμας, Πωγωνίου και Κόνιτσας του τέως Νομού Ιωαννίνων, Αλμωπίας και Έδεσσας του τέως Νομού Πέλλης και Σιντικής του τέως Νομού Σερρών καθώς και οι τέως Κοινότητες Οθωνών, Μαθρακίου και Ερεικούσσης…».

Οι παραπάνω περιοχές στο Ιόνιο, την Ήπειρο, τη Μακεδονία, τη Θράκη και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου χαρακτηρίστηκαν ως «παραμεθόριες» και αντιμετωπίζονται ως «αμυντικές» περιοχές με προεδρικό διάταγμα που εκδόθηκε σύμφωνα με το ίδιο άρθρο «με πρόταση των Υπουργών Εξωτερικών, Οικονομικών, Εθνικής Άμυνας, Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, Προστασίας του Πολίτη και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων…»

Διαχρονικά το δίκαιο που ίσχυε σχετικά με τις δικαιοπραξίες επί ακινήτων στις παραμεθόριες περιοχές, αποσκοπούσε στην κατοχύρωση της εθνικής ασφάλειας και της εδαφικής ακεραιότητας της Χώρας που υπερτερούν έναντι άλλων δημοσίων συμφερόντων ή ατομικών δικαιωμάτων πχ ΑΚ 281, εμπορικές ή επαγγελματικές μισθώσεις.

Μετά την καταδίκη της Ελλάδας από το ΔΕΚ, το οποίο με την απόφαση του 305/87 της 30.5.1989 έκρινε ότι οι διατάξεις του α.ν. 1366/1938 έρχονταν σε αντίθεση με τα άρθρα 48, 52 και 59 της Συνθήκης ΕΟΚ περί ελεύθερης κυκλοφορίας των εργαζομένων, ελευθερίας εγκατάστασης και ελευθερίας παροχής υπηρεσιών, ψηφίστηκε ο νόμος 1892/1990 που κατήργησε τον προηγούμενο 1366/1938. Ο νέος νόμος επαναπροσδιόρισε τις παραμεθόριες περιοχές και τις απαγορευμένες δικαιοπραξίες, διατηρώντας τους περιορισμούς τόσο για τους ημεδαπούς όσο και για τους αλλοδαπούς, αλλά αντιμετώπισε ενιαία τους ημεδαπούς, τους Ευρωπαίους πολίτες και τους ομογενείς διατηρώντας όμως για τους υπηκόους τρίτων χωρών σε ισχύ το ν.δ. 22/24.6.1927, δηλαδή οι περιορισμοί μπορούσαν να αρθούν μόνο με τη χορήγηση σχετικής αδείας.

Τα άρθρα 24 έως 32 του ν. 1892/1990 αντικαταστάθηκαν δυστυχώς το 2011 από ένα πρόχειρο και κακογραμμένο νομοθέτημα με το άρθρο 114 του νόμου 3978/2011 και αργότερα με το άρθρο 43 του νόμου 4278/2014 που βελτιώθηκε με το άρθρο τρίτο του νόμου 4126/2013 και άλλες διατάξεις.

Το ισχύον θεσμικό πλαίσιο περιορίζει τις απαγορεύσεις δικαιοπραξιών εν ζωή σε ακίνητα των παραμεθόριων περιοχών μόνο σε υπηκόους τρίτων χωρών εκτός ΕΕ και ΕΖΕΣ και προκρίνει τη θεωρία της έδρας έναντι της θεωρίας ελέγχου σχετικά με την ιθαγένεια ή ορθότερα την εθνικότητα.

Αυτή η εξέλιξη επιτρέπει και διευκολύνει φυσικά πρόσωπα που φέρουν παράλληλα ευρωπαϊκή ιθαγένεια παρότι έχουν εθνικότητα τρίτης χώρας πχ τουρκική, ρωσική, κινεζική κλπ. ή Νομικά Πρόσωπα που έχουν δημιουργήσει έδρα στην Ελλάδα ή στην ΕΕ να μπορούν με ευκολία να αποκτούν ακίνητα ή εταιρικά μερίδια και μετοχές σε «παραμεθόριες και αμυντικές περιοχές» χωρίς πλέον να απαιτείται προηγούμενη απόφαση διοικητικής αρχής.

Κι αυτό όπως  δημόσια πλέον καταγγέλλει ο Αντώνης Μπέζας συμβαίνει και στην Ήπειρο. Απομένει να το αναδείξει και κάποιος βουλευτής όπως συνέβη στην περίπτωση της Θράκης.