1821. Η ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΑ

<<Μέριασε βράχε να διαβώ!.. ….έχω ποτάμι αίματα με θέριεψε η κατάρα του κόσμου… …καταποτήρας είμ ՚εγώ, ο άσπονδος εχθρός σου Γίγαντας στέκω εμπρός σου.>> (Βλαχογιάννης)

Οι επέτειοι ιστορικών γεγονότων είναι πολύτιμα σημάδια κάποιας θύμησης.
Το 1821 μπορούμε αδίστακτα να πούμε είναι θύμηση υπέρτατου ιστορικού σταθμού, για τους Έλληνες και τον κόσμο ολόκληρο. Κάθε ελεύθερη χρονιά που προστίθεται στη νεώτερη Εθνική μας ζωή αν και μας μακραίνει χρονικά από την εθνεγερσία του 1821 (200χρόνια) ωστόσο μας δένει πιο σφιχτά με τους δημιουργούς της καθώς αυξάνει το μέγεθος της Εθνικής δωρεάς και παράλληλα και του δικού μας ΧΡΕΟΥΣ. Ας ξεφυλλίσουμε την Ιστορία και ας σταθούμε στις λέξεις Ελληνική Επανάσταση: Στον τόπο που λέγεται Ελλάδα ζούσε ένας λαός δυνατός κι ωραίος σαν τη φύση του, μα είχε τη μοίρα του βαριά και… χάθηκε…
Πώς όμως είναι δυνατόν να χαθεί ό,τι είχαν αγαπήσει σκλάβοι μάρτυρες;
Ο σπαραγμός φέρνει τη μέρα που “άργιε να ʾρθει „(Σολωμός).
Ο μισέλληνας καγκελάριος Μετέρνιχ διεκήρυττε πως η Ελλάδα ήταν μόνο παρελθόν. Διαψεύστηκε γιατί το παρελθόν έδωσε σπίθα που έγινε φλόγα στις ψυχές και ξεκίνησε η επανάσταση, ΄΄για του Χριστού την Πίστη την Αγία και της Πατρίδος την Ελευθερία,, από τον λαό που άλλοτε λεγόταν Ρωμιοί άλλοτε Γραικοί άλλοτε Έλληνες.
“..της Ελευθερίας τά ἂνθη.. αὐξάνουν φυτευμένα ει֙ς τα σπλάχνα τοῡ λαοῡ„(Ζαλοκώστας)
Πιστός στο κάλεσμα του Ρήγα
<<..Τι σε ωφελεί να ζήσεις και να σαιʾστη σκλαβιά;…Για την Πατρίδα όλοι ναχομεν μια καρδιά…>> κι αναθρεμμένος μ’ αυτό το όνειρο υπομένοντας μαρτυρία κι ατιμώσεις, με θυσίες τίναζε το ζυγό ο Ελληνικός λαός. Τα διάφορα κείμενα, ιστορικά ανέκδοτα, απομνημονεύματα οπλαρχηγών, συγγράμματα ξένων ιστορικών και τα δημοτικά μας τραγούδια μαρτυρούν σειρά κατορθωμάτων να αστραποβολούν στη διάρκεια του ξεσηκωμού που μόνο με αποδοχή θαύματος θα μπορούσαν να εξηγηθούν. << Όρκίσθημεν να α֙ποθάνωμεν υπέρ της Πατρίδος>> ανάβει τη σπίθα ο Α. Υψηλάντης και ο Αθηναίος λόγιος Γ. Ψύλλας το 1821 γράφει: <<… Εκείνος ήταν άγιος ενθουσιασμός από ψαράδες, ζευγίτες, παλληκάρια ανδρειότατα του στρατού και του Σταυρού, δίχως άρματα, δίχως φρούρια… θαύματα δείχνει ο θεός τότε που δείχνουν οι άνθρωποι προθυμίαν…>> και οι Έλληνες έδειξαν. Η καρτερία, το αίμα, τα γράμματα και το θυμίαμα ήταν η σκουριά που κατασκεύασε ο χρόνος για να καταφάει τα δεσμά.
“Η μεγαλοσύνη στα Έθνη δε μετριέται με το στρέμμα ,με της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και το αίμα„.. (Παλαμάς).
Στις λέξεις λοιπόν Ελληνική Επανάσταση- Εθνεγερσία υψώνεται ένας ολόκληρος κόσμος ιστορικών τόπων, μορφών πράξεων και ιδεών.Δραγατσάνι, Μεσολλόγι, Σούλι, Μάνη, Αθήνα, Σφακιά, Τριπολιτσά, Νάουσα, Χίος, Ψαρρά κι άλλα. Κι έγινε η χώρα ολόκληρο ηφαίστειο από τον κρότο των όπλων, των μπουρλότων, των κανονιών και από τον ήχο των τραγουδιών και των μοιρολογιών αντιλαλούσε η πλάση.Γέμισε η Ιστορία μορφές ηρώων: Καραϊσκάκης, Κολοκοτρώνης, Μιαούλης, Μπουμπουλίνα, Τζαβέλλαινα, Διάκος, Παπαφλέσσας, Σαμουήλ, Καψάλης, Μπότσαρης, Φιλικοί και αμέτρητοι άλλοι, όλοι με συνείδηση των δώρων της ελπίδας, της λεβεντιάς και της αποφασιστικότητας για τη λευτεριά. Λίγοι και πολλοί δεν ξεχώρισαν στο μεγάλο αγώνα, ιερείς και λαϊκοί απλοί και <<μωροθάμαχτοι>> όπως τους αποκαλεί ο Φωτάκος. Όλοι ξεπέρασαν ακόμη και την έμφυτη αγάπη για τη ζωή. Τους παρέσυρε η θεία μανία η τρέλα, όπως έλεγε ο Κολοκοτρώνης. Προκαλεί κατάπληξη και το πλήθος των ηρωίδων γυναικών Ζάλογγο-Νάουσα-Σούλι “που πολεμούν μικρά παιδιά γυναίκες σαν τους άνδρες.., η Δέσπω κάνει πόλεμο με νύφες και μ’ αγγόνια„ (δημοτικό) Δέος φέρνει και η στάση φιλελλήνων του εξωτερικού, Λόρδος Βύρων, Γ. Κάνιγκ, Μάγερ,κτλ διατύπωσαν ιδέες κάνανε εράνους, πολέμησαν, σκοτώθηκαν(απέραντο το θέμα του φιλελληνισμού). Πατριάρχες και άνθρωποι των γραμμάτων ατενίζουν τη λευτεριά σαν ατίμητο αγαθό μαζί με τους κλεφταρματολούς που συνδιάζουν το ήθος, τη δύναμη, τη μεγαλοψυχία, το κάλλος της ψυχής και του σώματος κι << Όλη τη μέρα πόλεμο, το βράδυ καραούλι>>(δημοτικό)Σημαντικότατος είναι ο χαρακτηρισμός του αγωνιστή και του αγώνα από τον στρατηγό Μακρυγιάννη <<… Ο λεβέντης βρίσκεται στο εμείς, στη λήθη του εγώ, είναι φορέας του λαού όχι της μάζας. Στο χρέος καθαγιάζεται η ψυχή όλου του έθνους… Οι Τούρκοι βάσιζαν τις δυνάμεις τους στην ύλη, οι Έλληνες στην ψυχή και στη λεβεντιά τους…>> Οι λέξεις Έλληνας κι Ελληνισμός έγιναν σύμβολο της ανθρώπινης αρετής και κατά του ποιητή Βαλαωρίτη.<< Οι κόσμοι εμείνανε βουβοί παράλυτοι κοιτάζουν..>> Οι δαυλοί που έκαψαν τον εχθρό φώτισαν τις συνειδήσεις όλου του κόσμου και από τους τόπους των θυσιών μπορεί να αντληθεί θάρρος και φρόνημα. Όμως σ’ αυτή την Εθνεγερσία προβάλλουν και θαυμαστά παράδοξα. Από τη μία στρατιωτικά και ναυτικά επιτεύγματα και από την άλλη εμφύλιες συγκρούσεις, αντιφάσεις, λάθη, πισογυρίσματα. “..Η διχόνοια όπου βαστάει ένα σκήπτρο η δολερή..„(Σολωμός). Η Ελλάδα όμως “ και νικώσα κυβερνᾱ και ʾηττημένη ἂρχει„. Οφείλουμε δόξα, τιμή κι ευγνωμοσύνη στους γνωστούς κι άγνωστους ήρωες που η μοίρα τους οδήγησε στην αθανασία. Τον ανώνυμο κι επώνυμο αγωνιστή και τα γεγονότα τίμησαν με το λόγο ο λαός, με την πένα λογοτέχνες , με το πινέλο ζωγράφοι, με τη σμίλη γλύπτες, περιηγητές με χάρτες και φωτογραφίες και με κάθε εορταστικό τρόπο οι επόμενες γενιές ως σήμερα. Η Ιστορία σε γεγονότα που ακολούθησαν ενάντια άλλων εχθρών της Ελλάδος απέδειξε πως έγινε το 21 φάρος. Γεμάτοι συναίσθηση πως είμαστε έθνος που μας αξίζει να υπερηφανευόμαστε ότι δώσαμε και δίνουμε τα φώτα σ’ όλους τους λαούς, όπως και την ανθρωπιά μας οφείλουμε να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίζουμε παντός τύπου επικρεμάμενους κινδύνους. Στις ημέρες μας κάποιες φορές ίσως τα ιδανικά μπλέκονται με την οικονομία, την ψυχολογία, την έκφραση, τους τρόπους ζωής. Στην κρίση της χώρας ας γίνουν αντίδοτο οι παραδόσεις, οι γνώσεις, οι καλές σελίδες του χθές, αν και τα λάθη διδάσκουν, να αρματωθεί καθένας με συνείδηση, με γερές ιδέες, δικαιοσύνη ηθική για το κοινωνικό σύνολο αλλά και για την προσωπική καθημερινότητα. Ας μη θεωρούνται καθυστερημένες οι απλοϊκές ιδέες για την λεβεντιά, την πίστη, την αυτοπειθαρχία, το σεβασμό προς τον διπλανό μας, την αγάπη για την Πατρίδα. <<Κλείσε μέσα στην ψυχή σου την Ελλάδα και θα αισθανθείς κάθε είδους μεγαλείο…>> συμβουλεύει ο Σολωμός. Για το 1821 από τις πηγές πληροφοριών( ιστορία, λογοτεχνία, διαδίκτυο κ.λ.π) ας αντληθεί η ενημέρωση και τα παραδείγματα, χωρίς φυσικά προσπάθεια εξιδανίκευσης πάντοτε ή μεταφυσικής προσποίησης, κι από τους ήρωες άλλοι θα συμπαθηθούν, άλλοι θα γίνουν μισητοί, άλλοι θα εκτιμηθούν από τη μοναξιά τους ή τη δράση τους σε θρίαμβο ή άλλοι σε ήττα. Ας μην φαίνεται μόνο το τσαρούχι κι η φουστανέλα, η βράκα και το κεφαλομάντηλο ή το σεγκούνι απομεινάρια του 21. Οι νέοι καλό θα είναι να σκύψουν λίγο στις ρίζες τους σαν βλαστάρια μιάς ράτσας άξιας κι ας κάνουνε μια λαογραφική ακόμη ανάλυση στο αίμα τους, θα έχουν κέρδος, θα ατενίζουν το μέλλον με θάρρος κι υπομονή περίσσια. Εξάλλου οφείλεται από όλους μας να μελετάται το παρελθόν για να σχεδιάζεται σωστά το μέλλον και το 1821 έχουμε υποχρέωση σαν απόγονοι να το μελετήσουμε.

Όμως όλοι << Ν’ αφήσουμε τη γερασμένη αρρώστια πουκάμισο π’ αφήσανε τα φίδια… …φώναξε τα παιδιά να μαζέψουν α στάχυα και να τα σπείρουν…>> (Σεφέρης)

Όσα κι αν αναλογιστούμε για την Εθνεγερσία ποιος λόγος
θα μπορούσε να “ξαρκέσει;„ γιατί
<<Τα πιο τρανά τα πιο γλυκά τραγούδια Τ’ ανθρώπινα τα χείλη δεν τα λένε Γλυκά οι ψυχές τα τραγουδούν και κλαίνε>> (Παλαμάς)

(Για το Δ.Σ. του Συλλόγου η πρόεδρος
Βασιλική Μακατσώρη)