Αντιδράσεις για παραποίηση του Καστριώτικου Καρναβαλιού στο φεστιβάλ Kukeri στη Βουλγαρία

Έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει η συμμετοχή του Πολιτιστικού Συλλόγου Οικισμού Εθνικής Αντίστασης στο Kukeri Festival Surva, το μεγαλύτερο φεστιβάλ μεταμφιεσμένων στα Βαλκάνια, που πραγματοποιήθηκε στο Pernik της Βουλγαρίας στις 24-26 Ιανουαρίου 2025. Σύμφωνα με την επιστολή διαμαρτυρίας που εξέδωσε το Δ.Σ. του Συλλόγου “ΤΙΤΑΝΗ” και η επιτροπή διοργάνωσης του “Καστριώτικου Καρναβαλιού”, ο εν λόγω σύλλογος παρουσίασε στο φεστιβάλ μια παραποιημένη εκδοχή του ιστορικού Καστριώτικου Καρναβαλιού, χωρίς καμία αναφορά στην προέλευσή του και χωρίς να έχει προηγηθεί σχετική άδεια.

Στην επιστολή εκφράζεται η δυσαρέσκεια για την αναπαράσταση των χαρακτηριστικών μορφών του Καστριώτικου Καρναβαλιού – όπως ο Αράπης, ο παπάς, ο γιατρός και η νύφη – σε μια “κακή απομίμηση”, που δεν αποτυπώνει τη βαριά ιστορία του εθίμου. Τα μέλη του συλλόγου καταγγέλλουν ότι η πολιτιστική τους κληρονομιά δεν μπορεί να γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης από νεοϊδρυθέντες συλλόγους, οι οποίοι δεν έχουν την ιστορική συνέχεια και τη γνώση της παράδοσης. Παράλληλα, ζητούν την παρέμβαση των αρμόδιων φορέων, ώστε να αποτραπούν στο μέλλον παρόμοια φαινόμενα πολιτιστικής αλλοίωσης.

Ολόκληρη η επιστολή έχει ως εξής:

«Στις 24-26 Ιανουαρίου 2025, στο Pernik της Βουλγαρίας διεξήχθη όπως κάθε χρόνο το μεγαλύτερο φεστιβάλ μεταμφιεσμένων στα Βαλκάνια το Kukeri Festival Surva, με συμμετοχές απ’ όλη την Ευρώπη και όχι μόνο. Τιμώμενος σύλλογος για να ανοίξει το Φεστιβάλ, ήταν ο Πολιτιστικός Σύλλογος Οικισμού Εθνικής Αντίστασης. Αναρτήθηκαν πολλές φωτογραφίες και βίντεο από τη συμμετοχή του Συλλόγου εκεί και με έκπληξη διαπιστώσαμε ότι ο Σύλλογος παρουσίασε μια καρικατούρα του Καστριώτικου Καρναβαλιού. Ένα καρναβάλι που για 200 χρόνια περίπου (από την περίοδο της τουρκοκρατίας) οι πρόγονοι μας αλλά και οι νεότερες γενιές έχουν διατηρήσει ζωντανό. Δεν ζητήθηκε ποτέ η άδεια μας, και μάλιστα δεν αναφέρθηκε πουθενά τι ήταν αυτό που παρουσιάστηκε. Είδαμε σχεδόν όλους του χαρακτήρες του Καστριώτικου καρναβαλιού, τον Αράπη τον παπά, τον γιατρό, την νύφη κ.α. σε μια κακή απομίμηση. Αυτό δείχνει, ότι οι συμμετέχοντες, δεν γνωρίζουν την βαριά ιστορία που συνοδεύει αυτό το έθιμο.Όποιος ασχολείται σοβαρά με τον πολιτισμό, θα πρέπει να γνωρίζει ότι η πρώτη και κυριότερη υποχρέωση που έχουμε, είναι να σεβόμαστε την παράδοση των προγόνων μας ως θεματοφύλακες της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Τα ήθη και τα έθιμα μας, μεταφέρονται από γενιά σε γενιά. Οφείλουμε με πολύ σεβασμό να τα συντηρούμε και να τα παρουσιάζουμε χωρίς να τα γελοιοποιούμε. Το “Καστριώτικο Καρναβάλι” έχει όνομα, καταγωγή και ιστορία. Απορίας άξιο είναι βέβαια, πως οι διοργανωτές ενός τόσο σημαντικού φεστιβάλ δεν φρόντισαν να διασταυρώσουν και να επιβεβαιώσουν την αυθεντικότητα των εθίμων που παρουσιάζονται. Δεν μπορεί ένας νεοϊδρυθείς σύλλογος (2017) που διαθέτει μόνο, ένα χορευτικό, χορωδίες και καλές δημόσιες σχέσεις, να καπηλεύεται τα έθιμα των γειτόνων του. Να συμμετέχει σε μια τέτοια διοργάνωση και να παρουσιάζει ένα δρώμενο αποσπασματικά, και μάλιστα όταν δεν είναι δικό του. Κατανοούμε ότι είναι σημαντικό για κάθε σύλλογο, ειδικά εάν μετρά μόνο 7 χρόνια ζωής, να θέλει να κατοχυρώσει τη θέση του στο πολιτιστικού γίγνεσθαι του τόπου. Θα χρειαστούν όμως μόνο 200 χρόνια για να έχει το στοιχείο της μοναδικότητας και να αποκτήσει το δικαίωμα να αντιδράσει σε τέτοιου είδους φαινόμενα, πράγμα που τώρα εμείς καλούμαστε να κάνουμε, σεβόμενοι την πολιτιστική μας κληρονομιά. Για όλα τα παραπάνω: Με αυτή την επιστολή ζητούμε από τους φορείς του τόπου: 1. Να πάρουν θέση σε αυτή την ενέργεια, και να μας ενημερώσετε εάν αυτή η συμμετοχή έγινε υπό την αιγίδα κάποιου φορέα. 2. Να αλλάξουν τα κριτήρια με τα οποία στηρίζουν και επιχορηγούν τους Συλλόγους και να δώσουν έμφαση στην αυθεντικότητα, είτε πρόκειται για έναν μικρό σύλλογο είτε έναν μεγάλο. 3. Να δημιουργηθεί ένας φορέας όπου όλοι οι Πολιτιστικοί Σύλλογοι να μπορούν να καταθέτουν την πολιτιστική τους ταυτότητα για να μην υπάρξουν ξανά τέτοιου είδους φαινόμενα. Σας παραθέτουμε και εικόνες για την επιβεβαίωση των παραπάνω. ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ ΠΡΟΣ: Αντιπεριφερειάρχη Θεσπρωτίας, Δήμαρχο Ηγουμενίτσας, Βουλευτή Θεσπρωτίας, στα ΜΜΕ Θα κοινοποιηθεί επιστολή διαμαρτυρίας και στον Δήμο Pernik στη Βουλγαρία.

Το Δ.Σ. του Συλλόγου “ΤΙΤΑΝΗ” και η επιτροπή διοργάνωσης του “Καστριώτικου Καρναβαλιού”