Καχυποψία για την “αξιολόγηση” των Δήμων από την ΠΕΔ Ηπείρου

Στο επίκεντρο της τακτικής συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων Ηπείρου, που πραγματοποιήθηκε το μεσημέρι της Τρίτης, βρέθηκε η πρόσφατη διαδικασία αξιολόγησης του δημόσιου τομέα, με επίκεντρο τους Δήμους που έγινε με πρωτοβουλία του κεντρικού κράτους.

Μεταξύ των αυτοδιοικητικών υπάρχει έντονη καχυποψία για τη σκοπιμότητα αυτής της ενέργειας μέτρησης της αποδοτικότητας των Δήμων, που με τα γνωστά αποτελέσματά της ως τώρα, δείχνει οργανισμούς που βαθμολογούνται με βαθμούς κάτω από τη βάση από τους δημότες τους.

Ο πρόεδρος της ΠΕΔ Ηπείρου και δήμαρχος Ηγουμενίτσας Παναγιώτης Νταής εξέφρασε σοβαρές επιφυλάξεις για τον τρόπο με τον οποίο διεξήχθη η αξιολόγηση, σημειώνοντας πως η Τοπική Αυτοδιοίκηση «είχε την τιμητική της – εντός και εκτός εισαγωγικών». Όπως υπογράμμισε, η αξιολόγηση του έργου των δήμων είναι κατ’ αρχήν καλοδεχούμενη, υπό την προϋπόθεση ότι βασίζεται σε διαφανή κριτήρια και ότι οι φορείς της Αυτοδιοίκησης ενημερώνονται εγκαίρως και όχι εκ των υστέρων, και μέσω δημοσιευμάτων για τα αποτελέσματά της.

Ο κ. Νταής αναρωτήθηκε από ποιον φορέα διενεργήθηκε η έρευνα – αν ήταν δηλαδή υπηρεσία του Υπουργείου Εσωτερικών ή ιδιωτική εταιρεία δημοσκοπήσεων – επισημαίνοντας ότι η έλλειψη απάντησης από την πλευρά του υπουργείου καθιστά το αποτέλεσμα προβληματικό. Παράλληλα, σημείωσε ότι ούτε το μέγεθος του δείγματος ήταν επαρκές, καθώς – όπως ανέφερε – για τον Δήμο Ηγουμενίτσας κατατέθηκαν μόλις 40 ερωτηματολόγια, αριθμός που δεν εγγυάται στατιστική αξιοπιστία.

Στο ίδιο πνεύμα κινήθηκε και ο δήμαρχος Αρταίων Χριστόφορος Σιαφάκας, ο οποίος διερωτήθηκε ποιος είναι τελικά ο σκοπός τέτοιων διαδικασιών: «Είναι αξιολόγηση ή επικοινωνιακή πολιτική; Αν θέλουμε να καταγράψουμε αδυναμίες, αυτές τις γνωρίζουμε ήδη καλά», είπε χαρακτηριστικά, υπονοώντας ότι τα συμπεράσματα αυτών των μετρήσεων αξιοποιούνται με επιλεκτικό τρόπο.

Ο γραμματέας της ΠΕΔ Ηπείρου και πρόεδρος της ΔΕΥΑ Ιωαννίνων Γιώργος Παπαδιώτης εξέφρασε βαθύτερη ανησυχία για τον πολιτικό σχεδιασμό πίσω από τις εν λόγω αξιολογήσεις. Όπως υποστήριξε, «οι μετρήσεις αυτές λειτουργούν ως προετοιμασία για σημαντικές θεσμικές αλλαγές», φέρνοντας ως παράδειγμα τις συζητήσεις για την ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης του νερού και την συζητούμενη σήμερα δημιουργία 45 Ανώνυμων Εταιρειών αντί των ΔΕΥΑ ή την κουβέντα για την υποκατάσταση των υποστελεχωμένων πολεοδομιών των Δήμων επειδή οι πολίτες τις θεωρούν ως άντρο διαφθοράς… «Η Αυτοδιοίκηση πρέπει να σταθεί απέναντι», κατέληξε, ζητώντας συλλογική εγρήγορση από τους δήμους της Ηπείρου.

Η συνεδρίαση έκλεισε με τη γενική διαπίστωση ότι η ενίσχυση της Αυτοδιοίκησης δεν μπορεί να έρθει με όρους απαξίωσης, αλλά μέσα από διαφανή διάλογο και ουσιαστική στήριξη από την Πολιτεία.

Και πρώτη κουβέντα για το νέο Κώδικα

Στο πλαίσιο της ίδιας συνεδρίασης του Διοικητικού Συμβουλίου της ΠΕΔ Ηπείρου, συζητήθηκαν αναλυτικά και οι βασικές αρχές του υπό κατάρτιση Ενιαίου Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ο οποίος αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση στις αρχές Ιουλίου.

Ο πρόεδρος της ΠΕΔ Ηπείρου Παναγιώτης Νταής ενημέρωσε το σώμα για τις βασικές καινοτομίες του Κώδικα, με πρώτη την εισαγωγή του θεσμού των «συμβούλων επικρατείας» και την κατάργηση της Δημοτικής Ενότητας ως ξεχωριστής εκλογικής περιφέρειας — παραμένοντας μόνο ως διοικητική διαίρεση του Δήμου.

Όπως εξήγησε ο κ. Νταής, δεύτερος άξονας του νέου Κώδικα αφορά στη διακυβέρνηση των Δήμων και των Νομικών τους Προσώπων, με πρόβλεψη για πλήρη επικαιροποίηση της ισχύουσας κατακερματισμένης νομοθεσίας, καθώς και την εισαγωγή της δυνατότητας διεξαγωγής συμβουλευτικών δημοψηφισμάτων με ηλεκτρονικό τρόπο.

Σε ό,τι αφορά τον έλεγχο νομιμότητας των ΟΤΑ, ο νέος Κώδικας προτείνει τη δημιουργία Γενικής Υπηρεσίας Νομιμότητας με επικεφαλής Γενικό Επόπτη και με υπηρεσίες σε όλες τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις της χώρας, καταργώντας την τυχαιότητα στους ελέγχους και επιβάλλοντας γεωγραφικό ασυμβίβαστο σε αυτούς – ο ελεγκτής της Ηπείρου δεν θα μπορεί να ελέγχει πράξεις και αποφάσεις των ΟΤΑ της ίδιας περιοχής.

Ο κ. Νταής ανέφερε επίσης ότι υιοθετείται σχετικό αίτημα της ΠΕΔ Ηπείρου για τη διατήρηση του θεσμού των άμισθων αντιδημάρχων, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να λαμβάνουν μία ετήσια άδεια από την εργασία τους, ώστε να επιτελούν πιο ουσιαστικά τα καθήκοντά τους.

Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη «φιλόδοξη», όπως χαρακτηρίστηκε, πρόθεση του Υπουργείου να καταγράψει το σύνολο των ασκούμενων αρμοδιοτήτων από τους Δήμους και τις Περιφέρειες. Μέσω αυτής της καταγραφής προτείνεται να θεσμοθετηθεί ένα τεκμήριο «καθημερινότητας», με συγκεκριμένες αρμοδιότητες να θεωρούνται κατ’ εξοχήν τοπικές και να ασκούνται από την Τοπική Αυτοδιοίκηση του πρώτου βαθμού. Το κάθε δημοτικό συμβούλιο θα καλείται να εξειδικεύει τον τρόπο άσκησής τους, με ίδιους πόρους ή όχι ας πούμε.

Επιπλέον, διατυπώθηκε η πρόταση για σαφή διάκριση των ορεινών και νησιωτικών δήμων, ζήτημα το οποίο η ΠΕΔ Ηπείρου έχει θέσει επανειλημμένως στο πλαίσιο του προσυνεδριακού διαλόγου.

Σε ό,τι αφορά το εκλογικό σύστημα, ο νέος Κώδικας προβλέπει εκλογική διαδικασία «μίας Κυριακής», με δυνατότητα δεύτερης επιλογής για τους ψηφοφόρους. Το όριο για την εκλογή δημάρχου διαμορφώνεται στο 42-43% από τον πρώτο γύρο.

Ο γραμματέας της ΠΕΔ Ηπείρου Γιώργος Παπαδιώτης σχολίασε ότι, παρότι έχουν περάσει 15 χρόνια από την έναρξη των σχετικών συζητήσεων, ο έλεγχος νομιμότητας των ΟΤΑ εξακολουθεί να γίνεται από τους εκπροσώπους της κυβέρνησης στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις και όχι από κάποια ανεξάρτητη αρχή, όπως αρχικά είχε προβλεφθεί. Παράλληλα, εξέφρασε ανησυχία για τις αρμοδιότητες των ΟΤΑ, επισημαίνοντας πως παρατηρείται τάση «πισωγυρίσματος», με μεταφορά κρίσιμων αρμοδιοτήτων πίσω στο κράτος.

Το πλήρες σχέδιο του νέου Κώδικα αναμένεται να δοθεί στη δημοσιότητα για διαβούλευση στις αρχές Ιουλίου, ενώ η ΠΕΔ Ηπείρου προγραμματίζει τη διενέργεια γενικής συνέλευσης εντός του ίδιου μήνα, με αποκλειστικό αντικείμενο τις θέσεις της για το νέο θεσμικό πλαίσιο.